Wielkie ognisko sprzed 300 tys. lat
Archeologowie znaleźli pozostałości paleniska używanego przez ludzi żyjących 300 tys. lat temu w jaskini Qesem niedaleko Rosh Ha’ayin w środkowym Izraelu. Odkrycie wiele mówi o sposobie używania ognia przez przodków Homo sapiens.
Ludzie zaczęli wykorzystywać ogień najpewniej ponad milion lat temu. Niektórzy badacze przekonują nawet, że doszło do tego dwa miliony lat temu. Nie oznacza to jednak, że nasi przodkowie od razu doskonale go kontrolowali, a więc potrafili rozpalać czy utrzymywać.
Dokładne poznanie dziejów opanowywania tego żywiołu przez ludzi jest niezwykle trudne, gdyż ślady ognisk rzadko kiedy potrafią przetrwać parę lat a co dopiero wiele tysiącleci.
Zespół izraelskich archeologów, pracujący pod kierunkiem prof. Avi Gophera i Rana Barkaia z Uniwersytetu w Tel Awiwie, miał szczęście natrafić w jaskini Qesem na duże ilości popiołu sprzed 300 tys. lat zalegające w centralnej części jaskini.
Spektroskopia w podczerwieni, którą przeprowadziła dr Ruth Shahack-Gross z Instytutu Weizmanna, pozwoliła ustalić ze jest to popiół pochodzący z drzew wymieszany z kawałkami kości i gleby, które były poddane bardzo wysokiej temperaturze.
Popiół zajmuje aż 4 metry kwadratowe powierzchni, co jak podkreślają archeolodzy, czyni palenisko wyjątkowym pod względem wielkości w porównaniu z innymi znanymi z tego okresu. W dodatku popiół tworzy liczne mikrowarstwy, co wskazuje, że palenisko było używane przez długi czas.
W jego pobliżu archeolodzy znaleźli wiele kamiennych narzędzi do oprawiania mięsa. Tymczasem w innych częściach jaskini dominowały narzędzia przeznaczone do innych zadań. Wokół paleniska było też wiele nadpalonych kości.
Zdaniem izraelskich badaczy jasno wskazuje to na długotrwałe wykorzystywanie centralnie ulokowanego ogniska do opiekania mięsa. Rozłożenie zabytków pokazuje także przestrzenny podział jaskini z wydzielonymi miejscami do różnych „domowych” czynności.
Wyniki badań ukazały się Journal of Archaeological Science
Na fotografii: Zdjęcie z wykopalisk w jaskini Qesem (strzałka wskazuje palenisko). Fot. Instytut Weizmanna
